Sabit coin incelemesi: Hepsi aynı değil

Sabit coinler, bir teminatla desteklenen blok zincirde basılan dijital para birimleridir. Genellikle şu dört kategoriden birine girerler: itibari para destekli, kripto destekli, emtia destekli veya algoritmik.

Ancak, hepsi aynı temel hedefte buluşuyor: Fiyat istikrarı. Ödemeler ve havaleler için kullanılmalarını sağlayan özellikleri bu istikrardır. Ek olarak, işlem yapan kullanıcılar bir sonraki arbitraj fırsatını beklerken genellikle karlarını sabit coinlere dönüştürürler. Böyle bir uygulama, gerçek ABD dolarına çevirme zorunluluğunun aksine, genellikle işlem yapan kullanıcıların işlem ödeme süreleri ve ücretlerinden tasarruf etmelerini sağlar.

Ancak birkaç ay önceki TerraUSD (UST) fiyaskosunda da görülebileceği gibi, sabit coinler mutlaka sabit kalmıyor. Nedenini ve farklı sabit coin türlerinin artılarını ve eksilerini Huobi Global açıkladı.

İtibari para destekli sabit coinler

Tether'in USDT'si ve Circle'ın USDC'si itibari para destekli kategoriye girer ve ilgili değerleri gerçek ABD doları ile desteklenir, ancak küçük bir kısmı ABD Hazine bonoları, para piyasası fonları ve ticari kağıt gibi oldukça likit yatırımlara yatırılabilir. USDT ve USDC, sırasıyla 67 milyar ABD Doları ve 52 milyar ABD Doları piyasa değerine sahiptir ve onları dünya çapında ilk on kripto para biriminde sıralamaktadır.

USDC, Coinbase ve Circle'ın bir ürünüdür. Bununla birlikte, SEC, Ağustos 2022'de kripto karıştırıcı Tornado Cash'e yaptırımlar ilan ettikten ve Circle'ı 75.000 ABD Doları tutarındaki USDC varlıklarını dondurmaya zorladıktan sonra, bir avuç yatırımcı, gizlilik ve merkeziyetsizlik ve kripto para birimi ahlakı konularında Circle'ın yanında durmadığını savunarak USDC'den yaklaşık 1,6 milyar ABD Doları değerinde sabitcoin USDT'ye geçti. Endişe, ABD SEC'nin Circle'ı belirli sahiplerin USDC varlıklarını dondurmaya zorlayabileceğinden USDC sahiplerinin merkezi kuruluşlardan gerçekten güvende olmadığı öncülünde yatıyor.

Hong Kong merkezli iFinex Inc.'e ait olan ve on farklı protokol ve blok zinciriyle basılan Tether (USDT), piyasa değeri açısından dünyanın en büyük sabit coini ve ABD doları, ABD Hazine bonoları ve ticari kağıt gibi yüksek likiditeye sahip diğer yatırımlar tarafından destekleniyor. Bu tür varlıklar, İtalya merkezli denetim ve güvence firması BDO Italia tarafından aylık olarak denetlenmektedir.

67 milyar ABD doları piyasa değeri ile USDT, dünyanın en büyük sabit coinidir. Bununla birlikte, dünyanın en büyük sabit coini bile oynaklığa karşı hassastır. Mayıs 2022'de, UST'nin keskin fiyat düşüşünün ardından, USDT, büyük ölçekli itfalar ve onun da çökebileceğine dair genel korkular nedeniyle 95 sente düştü.

Yine de, bunun gibi olaylar meydana geldiğinde, sabit coin fiyatları doğal olarak 1:1 oranlarına geri döner çünkü işlem yapan kullanıcılar Tether'in web sitesinde 1:1 itfa garantisi verdiği için varlıklarını hala bir dolar karşılığında kullanabilirler. Yani, işlem yapan kullanıcılar bir borsada 95 sent karşılığında USDT satın alabilir ve bunu Tether'in web sitesinde tam bir dolar karşılığında kullanabilirler.

Bu, geçen hafta HUSD'nin fiyatının beklenmedik bir şekilde 15 düştüğü HUSD'de de oldu. Dağıtımcısı Stable Universal, itfaları dondurdu, kullanıcıların tokeni kullanmasını engelledi ve fiyatı 1 dolara geri getirdi. Bu tutarsızlığı fark ettikten kısa bir süre sonra Huobi Global, Stable Universal ile iletişime geçti ve sorunu çözmek için onlarla birlikte çalıştı.

Stable Universal, likidite sorunlarını belirli ülkelerde yerel yasal düzenlemelere uymak için kapatılması gereken bir avuç piyasa yapıcı hesabına bağlayarak birkaç saat içinde dengesizlik çözüldü.

Kripto destekli sabit coinler

Kripto destekli sabit coinler, değerleri itibari varlıklardan ziyade kripto varlıklarına sabitlendiğinden itibari para destekli sabit coinlerden biraz farklıdır. Tipik olarak, kripto varlıkları teminat olarak kilitlenir ve Ethereum gibi bir ana akım token kullanılabilir.

Önemli bir fark, bu tür sabit coinlerin, temel alınan kripto para varlıklarının dalgalanmasını telafi etmek için fazla teminatlandırılabilmesidir. Örneğin, Ethereum destekli bir sabit coin ABD dolarına sabitlenirse, Ethereum'un değerinde keskin bir düşüş olması durumunda, belki de 2 dolarlık Ethereum teminat olarak kullanılacaktır.

Avantajı, böyle bir kripto destekli sabit coin için işlemlerin nispeten kolay ve hızlı olması, temel varlıklar için herhangi bir saklama veya denetim gerektirmemesi ve likiditenin genellikle daha yüksek olmasıdır.

Algoritmik sabit coinler

Algoritmik sabit coinler, sabit coin arzını algoritmalar aracılığıyla kontrol eder. Örnek olarak Terra'ya (UST) bir göz atalım.

Terra'nın durumu, Luna'ya bağlı olması bakımından benzersizdi. Fiyatı 1 ABD dolarının altına düşerse, işlem yapan kullanıcılar Luna için UST birimlerini takas etmeye teşvik edildi, bu da piyasadaki toplam UST arzını daralttı ve fiyatı 1 ABD dolarına geri itti. UST'nin fiyatı 1 ABD dolarının üzerine çıkarsa, işlem yapan kullanıcılar yeni UST tokenleri karşılığında Luna tokenlerini satacak, UST'nin piyasa arzını genişletecek ve fiyatını 1 ABD dolarına geri çekecektir.

Başlangıçta, UST'ye olan talep, Anchor'ı UST staker'larına ödünç verme protokolü tarafından sunulan 20'lik bol getiri ile sağlanıyordu. Ancak, genel piyasa düşüşü ve UST'nin büyük miktarda geri çekilmesinin bir kombinasyonu, her iki tokenin fiyatlarının da sıfıra düşmesine neden oldu.

Luna Foundation Guard (LFG), BTC rezervlerinin neredeyse tamamını, UST için BTC satmayı da içeren farklı işlem stratejileri yoluyla UST'nin sabitleyicisini kurtarmak için harcadı. Ancak aşağı yönlü baskı çok şiddetliydi ve Bitcoin rezervi 80.000 BTC'den 500'ün altına düştü ve LFG stabilcoini kurtarma çabalarından vazgeçti. O zamana kadar, Luna'ya olan yatırımcı güveni de ortadan kalktı, Luna'nın fiyatı da sıfıra yakın seviyelere düştü ve dünyadaki kripto yatırımcılarını sildi.

Emtia destekli sabit coinler

Emtia destekli sabit coinler, altın veya gümüş gibi sabit varlıklarla desteklenir. Örneğin, PAX Gold (PAXG), Paxos tarafından dağıtımı yapılan ve altın fiyatına sabitlenmiş emtia destekli, altın bir sabit coindir. Her token, bir troy ons altınla desteklenir; bu tür altın varlıkları Brink'in kasalarında tutulur ve Paxos tarafından yönetilir.

Böyle bir sabit coin, işlem yapan kullanıcıların bir altın vadeli işlem sözleşmesi, ETF veya başka bir türev ürün satın almak zorunda kalmadan altına ulaşmalarını sağlar. Artı tarafı, kısmi mülkiyete ve ayrıca anında uzlaşmaya izin vermesidir. PAX Gold, Eylül 2019'da piyasaya sürüldü ve şu anda yaklaşık 590 milyon ABD doları tutarında bir piyasa değeri var.

Sonuç

Günün sonunda, HUSD gibi itibari para destekli sabit coinler, oldukça likit olan ve neredeyse anında nakitle değiştirilebilen gerçek, itibari para birimiyle desteklendikleri için hala en popüler ve en güvenilir coinler olarak kabul ediliyor.

Tek dezavantajı, üçüncü taraf bir saklama şirketi tarafından gözetim altına alınmaları ve başka bir üçüncü taraf denetim firması tarafından denetlenmeleri gerektiğidir. Ancak bunlar, sundukları istikrar göz önüne alındığında ödenmesi gereken küçük bedellerdir.